بیمه (به انگلیسی: Insurance) سازوکاری است که طی آن بیمهگر، بنا بر ملاحظاتی تعهد میدهد که خسارت احتمالی بیمهگذار را به شرط وقوع یک حادثه در یک دوره زمانی مشخص، جبران یا خدمات مشخصی را به وی ارائه کند. بنابراین، بیمه یک روش مقابله با ریسک است. طی هر قرارداد بیمه، ریسک مشخصی از یک طرف قرارداد (که بیمه گذار نام دارد) به طرف دیگر (که بیمه گر نامیده میشود) منتقل میشود.
بهطور حتم، اولین دستاوردهای انسان در صنعت بیمه، توسط دریانوردان و بازرگانان دریایی به دست آمدهاست. یکی از اولین صورتهای پیدایش بیمه را میتوان به بازرگانان چینی نسبت داد. آنها دریافته بودند که احتمال غرق یا مورد دستبرد واقع شدن همه قایقها و کشتیهایی که در یک روز در یک بندر تردد میکنند، بسیار کم است؛ بنابراین برای جلوگیری از خطر نابودی همه سرمایه، بار و کالایشان را در چند کشتی و قایق مختلف بارگیری میکردند. بازرگانان فنیقی و بابلی، صورت پیشرفتهتری از بیمه را آموخته بودند؛ آنها برای تأمین هزینه کالا و کشتی، وام دریافت میکردند. بهره وام دریافتی این بازرگانان بیشتر از حد معمول بود و در صورتی که کشتی بازرگان در دریا دچار توفان یا دستبرد دزدان دریایی واقع میشد، وام دریافتی بازرگان بخشیده میشد و به عبارت دیگر ریسک بروز حوادث غیرمترقبه برای کشتی را وامدهنده تقبل میکرد. اختلاف بهره وام پرداختی به سفرهای دریایی و وامهای معمولی در آن دوران را میتوان یکی از صورتهای اولیه حق بیمه در تمدنهای باستان تلقی نمود. این سازوکار بعدها به یونان و در قرون وسطی به ایتالیا رفت و به روشی مرسوم برای مبادلات دریایی در بندرهای مختلف ایتالیا مانند ونیز، لمباردی و جنوآ مبدل شد. قدیمیترین گزارش مکتوبی که از قراردادهای بیمه دریایی وجود دارد نیز مربوط به یک کشتی ایتالیایی است که در سال ۱۳۴۷ میلادی در جنوآ به ثبت رسیدهاست.
افراد در بازههای مختلف از زندگی و در شرایط مختلف، به دنبال ایجاد شرایط مطمئن مالی برای خود و خانواده خود هستند. یکی از راههای تامین و حفظ آتیه مالی خانواده و فرد، بیمه عمر است. بیمه عمر که امروزه در سراسر جهان طرفداران زیادی دارد، در انواع مختلف و با پوششهای متنوع ارائه میشود تا در شرایط مختلف اعم از وقوع حوادث سرپرست خانواده، بازنشستگی، بیماری و … پشتوانه مالی مناسبی برای تمام اعضای خانواده فراهم کند.
بیمه حمل و نقل کالای بیمه ای است که به آن بیمه گر در مقابل حق بیمه ای می رسد که از بیمه نامه دریافت می کند در جریان حمل کالا از نقطه ای به نقطه دیگر در نتیجه خطرات موضوع بیمه، کالا تلف شده است. و یا ممکن است شود و یا بیمه گزار در رابطه با این خطرات هزینه ای متحمل شود، زیان وارد شده را بپردازد .
بیمه حوادث، به مجموعه گستردهای از بیمهنامههای فردی یا گروهی اطلاق میشود که طی آن افراد بیمه شده در مقابل بروز حوادث مختلفی از جمله تصادف، سقوط و غیره بیمه میشوند. منظور از حادثه، مجموعه ای از اتفاقات غیرعمدی و غیرقابل پیشبینیاست که موجب ضرر یا زیانی شود . خسارت پرداختی از سوی بیمهگر به بیمه شده ممکن است به صورت پوشش فوت، غرامت نقص عضو، هزینههای پزشکی و مواردی از این دست باشد.
در قرارداد بیمه بدنه اتومبیل، بیمهگر متعهد میشود خسارتهایی را که بر اثر واژگونی ،آتش سوزی، صاعقه ، انفجار ، تصادف و سرقت یا دزدی به وسیله نقلیه موتوری وارد میشود، جبران نماید. پوششهای اصلی بیمه بدنه شامل: برخورد دو وسیله نقلیه، برخورد اشیا به اتومبیل، واژگون شدن و سقوط اتومبیل، حریق (آتش سوزی، صاعقه و انفجار)، سرقت کلی خودرو، خسارت باطری و لاستیک، خسارت در جریان نجات یا انتقال خودرو آسیب دیده